CDC (Amerykańskie Centrum Kontroli i Prewencji Chorób) i ACIP (Amerykański Komitet Doradczy ds. Szczepień Ochronnych) w październiku 2016 roku zmodyfikowały rekomendacje w zakresie szczepień przeciwko HPV. Obecnie obie organizacje rekomendują dwie dawki szczepionki w docelowej grupie 11–12-letnich dziewcząt i chłopców, podawane w odstępie nie mniejszym niż 6 miesięcy .
Zmiana poprzednich rekomendacji została wprowadzona na podstawie wyników badań klinicznych porównujących skuteczność i bezpieczeństwo modelów opartych na schematach dwóch i trzech dawek szczepionki. Wnioski z badań, na których oparto aktualne rekomendacje, wskazują, że model szczepienia oparty na dwóch dawkach jest postępowaniem skutecznym, bezpiecznym oraz zapewniającym długotrwałą odpowiedź immunologiczną. Należy jednak podkreślić, że powyższe rekomendacje dotyczą jedynie szczepionki 9-walentnej, która wraz z końcem 2016 roku jest jedyną dostępną na rynku USA.
Zasadność aktualizacji rekomendacji potwierdzają wnioski z opublikowanych w ostatnim czasie prac. Najnowszą z nich są wyniki międzynarodowego randomizowanego badania klinicznego opublikowanego w 2016 roku w JAMA (Journal of the American Medical Association) przez Iversena i współpracowników. Do badania włączono 1518 uczestników podzielonych na pięć grup: I – dziewczynki w wieku 9–14 lat otrzymujące dwie dawki szczepionki w odstępie 0 i 6 miesięcy; II – dziewczynki w wieku 9–14 lat otrzymujące trzy dawki szczepionki w odstępie 0, 6 i 12 miesięcy; III – dziewczynki i chłopcy w wieku 9–14 lat otrzymujący dwie dawki szczepionki w odstępie 0 i 12 miesięcy; IV – chłopcy w wieku 9–14 lat otrzymujący dwie dawki szczepionki w odstępie 0 i 6 miesięcy; V – dziewczynki i kobiety w wieku 16–26 lat otrzymujące trzy dawki szczepionki w odstępie 0, 6 i 12 miesięcy. Wszystkie grupy otrzymały szczepionkę 9-walentną. Zdolność do wywołania swoistej odpowiedzi immunologicznej oceniano 4 tygodnie po ostatniej dawce. Najwyższe miana przeciwciał spośród pięciu grup obserwowano wśród dziewczynek i chłopców w wieku 9–14 lat otrzymujących dwie dawki szczepionki w odstępie 0 i 12 miesięcy; najniższą zaś wśród dziewczynek i kobiet w wieku 16–26 lat po trzech dawkach szczepionki. W wynikach autorzy zaobserwowali większą immunogenność szczepionych dziewczynek i chłopców w przedziale wiekowym 9–14 lat niezależnie od liczby dawek szczepionki i interwału między dawkami (schematy 2- i 3-dawkowe) w porównaniu do grupy dziewczynek i kobiet w wieku 16–26 lat po trzech dawkach szczepionki. Podobny profil kinetyczny mian przeciwciał w schemacie dwu- i trzydawkowym sugeruje, że zapewniają one podobną długotrwałą prewencję. Autorzy pracy wskazują jednocześnie na potrzebę kontynuowania badania, szczególnie w zakresie oceny długotrwałej odpowiedzi immunologicznej oraz efektów klinicznych.
Niemniej jednak wyniki badania już mogą dostarczać prostą odpowiedź na pytanie, w jaki sposób zwiększyć objęcie populacyjne szczepieniami przeciwko HPV. Jak się wydaje, zmniejszenie liczby dawek i równocześnie liczby koniecznych wizyt towarzyszących szczepieniu z trzech do dwóch może być właśnie oczekiwanym rozwiązaniem. Wraz z wprowadzeniem powyższych zmian w rekomendacjach oczekuje się zwiększenia objęcia populacyjnego szczepieniem przy niższych kosztach całkowitych takich działań. W przyszłości ma to skutkować większą efektywnością w obniżaniu wskaźników umieralności i zachorowalności na nowotwory złośliwe związane z przetrwałą infekcją onkogennymi typami HPV przy jednoczesnej optymalizacji kosztów takich działań.
Opracowali: M. Zdrodowski, J. Szamatowicz
---------------------------------------------
